به گزارش کافه اقتصاد به نقل ازاعتبارنوین:دفتر اطلاعات و داده های آبی کشور نشان می دهد که از ابتدای سال آبی تا ۳۱ خردادماه، روزانه کل حجم آب در مخازن سدهای کشور به حدود ۲۶ میلیارد متر مکعب رسیده است.

این یعنی کاهش ۵ درصدی ذخایر نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، و این کاهش در مرکز کشور شدیدتر به نظر می رسد.

در دو سال گذشته هم میزان بارش نزولات آسمانی در استان همدان به شدت کاهش یافته و خشکسالی اخیر استان همدان در ۴۵ سال گذشته بی سابقه بوده است.

زنگ هشدار کم آبی در این استان سال‌ها است به صدا درآمده، روندی که بارها مسئولین و نمایندگان مجلس در ادوار مختلف از آن با عنوان ابرچالش سخن گفتند؛ استانی که به سبب شرایط جغرافیایی در سررشته رودخانه‌ها قرار دارد و ارتفاع آن و وضعیت شیب موجب شده تا نتواند از این آب‌ها به سان دیگر استان‌ها بهره‌ای ببرد.

بارندگی‌ها هم طی سال‌های اخیر در این استان تعریفی نداشته است؛ به نوعی که مداوم شاهد هشدارهای هواشناسی مبنی بر کاهش بارندگی‌ها و افزایش دما و به تناسب آن افزایش تبخیرها هستیم.

۳۰ فروچاله در دشت‌های استان همدان ثبت شده است اما حال با وضعیت کاهش بارندگی‌ها و ابرچالش کم آبی در استان همدان، چرا باید همچنان در بخش کشاورزی شاهد کشت دوم محصولات، سوق پیدا کردن به سمت کشت محصولات پرآب بری چون سیب زمینی، یونجه و هندوانه در استان هستیم؟ استانی که فروچاله های بسیاری را نیز بر بدنه خود دارد!

به نوعی که مسئولین مربوطه با بیان اینکه عامل اصلی ایجاد فروچاله ها کاهش سطح آب‌های زیرزمینی است به نحوی که طی ۳۰ سال گذشته حدود ۳۰ مورد فروچاله در مناطق مختلف این استان شناسایی و ثبت شده، عنوان کردند که تمامی این فروچاله ها در شمال و شمال غرب استان همدان هستند به طوری که ۱۵ مورد آن در دشت کبودراهنگ و ۱۵ مورد دیگر نیز در دشت رزن-قهاوند ایجاد و ثبت شده‌اند.

حال با این زخم‌ها بر بدنه همدان، در سال ۱۴۰۰ بارها با قطعی‌های طولانی مدت آب شهری روبرو بودیم؛ چالشی که مصائب بسیاری را به همراه داشت و این روزها نیز با کم فشاری‌های آب در طول روز و قطعی آب در برخی از نقاط شهر همدان باز هم خودنمایی می‌کند.

محمدرضا رضاپناه در گفتگو با خبرنگار مهر در این زمینه بیان کرد: با توجه به وضعیت منابع آبی و بارش‌ها باید مدیریت منابع آبی در پیش گرفته شود.

دانشیار مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور با اشاره به اینکه باید ساختارها را به سمتی سوق دهیم که در کنار مطالعات، پیش بینی‌ها، مشورت‌ها، مدیریت‌های بحران و مدیریت منابع آبی در دستور کار قرار گیرد.

راهکارهای برون رفت از چالش آبی در همدان

وی از وضعیت استفاده بخش کشاورزی از منابع آبی گلایه کرد و افزود: متأسفانه علی رغم همه کمبودهای بخش آبی شاهدیم که همچنان برنامه خاصی در بدنه کشاورزی وجود ندارد و همچنان با کشاورزی‌های سنتی و معیشتی پیش می‌رویم و منابع آب‌های زیرزمینی را فدای تولید محصولاتی می‌کنیم که حتی بازارهای فروش مناسبی دارند.

رضاپناه به عنوان راهکاری برای مقابله با این وضعیت به کشاورزی حفاظتی و کشاورزی ارگانیک اشاره کرد و افزود: این موارد می‌توانند رویکردهایی باشند که نه تنها حفاظت از آب بلکه حفاظت از خاک را هم به دنبال دارند.

درحالی که روزهای کم بارش همدان ادامه دارد، آب‌ها همچنان در استان در بدنه کشاورزی بلعیده و همدان روز به روز تشنه‌تر می‌شود. فروچاله ها و وضعیت ناراحت کننده دشت‌های همدان از یک سو، رسیدن میزان پر بودن سد اکباتان در زمستان به ۶ درصد، پیش روی به سمت اجاره چاه‌های کشاورزان و مواردی از این دست همواره همراه همدان بوده است.

وضعیت منابع آبی استان همدان نسبت به سال‌های گذشته با کاهش جدی مواجه است که انتظار می‌رود صرفه‌جویی لازم برای جلوگیری از بروز بحران توسط مصرف کنندگان آب در بخش شرب، کشاورزی و صنایع و خدمات انجام شود.

اما این بارش‌ها مشکلی از کمبود آب ذخیره شده پشت سد‌ها را بر طرف نمی‌کند و تنها راه حل برون رفت از این بحران کم آبی صرفه جویی و مصرف بهینه بخصوص در بخش کشاورزی، نوسازی ادوات انتقال آب و مدیریت صحیح آب های سطحی در شهر است.

در این بین، باید در کنار تأمین آب پایدار برای همدان به سمت و سوی تغییر روند استفاده از آب در استان نیز قدم برداشت، بخش کشاورزی همدان بیشترین میزان آب را مصرف و البته می بلعد، بدین ترتیب، باید راهکارها و روش‌های به روز در کنار سایر اقدامات مانند توجه به آبخیزداری، صرفه جویی و غیره در بدنه کشاورزی در پیش گرفته شود تا بعد از انتقال آب از تالوار باز هم شاهد مصرف ۸۰ درصدی آن در بخش کشاورزی نباشیم و میزان هدر رفت آب به سبب لوله‌های فرسوده و البته ریخته شدن بخش بسیاری از فاضلاب‌های همدان به رودخانه‌ها را همچنان شاهد نباشیم.