اسلامی : مطلع هستید در حقیقت مجلس شورای اسلامی قانون انتخابات را طرح اصلاحی را برای قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی در دستور کار داشت و نهایتاً در هفته گذشته به تعبیری نهایی شد در مجلس و شورای نگهبان و روز شنبه هفتم مرداد ابلاغ شد به وزارت کشور. قانون جدید متفاوت از قانون گذشته است در چند حوزه. اولاً سعی شده است که سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه انتخابات را در دستور کار خودش قرار بده. مطلع هستید ۱۸ بند سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب است در حوزه انتخابات مصوبه مجمع تشخیص که این بعنوان نقشه راه اصلی تغییر قانون مجلس شورای اسلامی مدنظر همکاران در مجلس بوده و تفاوت هایش را من فقط یک لیست اشاره وار اشاره کنم شاید اصلی‌ترین تفاوتی که ما می‌توانیم به آن اشاره کنیم، دو مرحله‌ای شدن فرآیند ثبت نام است از داوطلبان که یک مرحله پیش ثبت نام یا ثبت نام اولیه است و یک مرحله ثبت نام نهایی و اصلی؛ که همین باعث شده است که یک مقدار ما زودتر خدمت شما برسیم به این جهت که فصل تابستان و مرداد است، چون فرآیند‌های انتخابات تغییر پیدا کرده است به ابتدای سال آمده است الان هفت روز را ما مبنای پیش ثبت نام قرار می‌دهیم و بعد موعد دیگر ثبت نام اصلی را.

اسلامی: بله یک توضیحی آنجا خواهم داد می‌خواستم یک اشاره کنم که برخی از تفاوت‌ها در نقطه دیگر بحث هیئت اجرایی مرکزی را داریم که در سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری این نکته هم تصریح شده است الان در این دوره از انتخابات ما وزیر محترم کشور، رئیس هیئت اجرایی مرکزی انتخابات خواهد بود. هفت عضو اداری دارد و شش عضو معتمد که در حقیقت آن‌ها هم از طریق وزیر کشور معرفی می‌شود و هیئت مرکزی نظارت تأیید می‌کند این سیزده نفر اعضای هیئت مرکزی اجرایی را تشکیل می‌دهند. شاید یکی دیگر از تغییراتی که ما در حوزه قانون داریم برمی گردد به برخی از مواعید، مواعیدی که به هر حال به جهت اینکه تعداد زیادی از داوطلبان ثبت نام می‌کنند و از جهت اینکه حقی از کسی ضایع نشود، هم در هیئت‌های اجرایی هم در هیئت‌های نظارت مواعید بررسی یا به تعبیری مدت زمانی که نیازمند است این یک مقدار بیشتر شده است توسعه پیدا کرده است. یکی دیگر از تغییراتی که باید اشاره کنم، هیئت اجرایی که شکل می‌گیرد در ادوار گذشته مطابق با زمانبندی ثبت نام ایجاد می‌شد و تشکیل می‌شد در کل کشور الان هیئت‌های اجرایی که در کل کشور شکل می‌گیرد دو هفته قبل از ثبت نام اصلی است. یعنی ثبت نام اصلی را ما داریم ۲۷ مهرماه لغایت سوم آبانماه ۱۴۰۲، پیش ثبت نام از ۱۶ مردادماه ۱۴۰۲ لغایت ۲۲ مردادماه ۱۴۰۲ خواهد بود. جالب است که تغییر دیگری که در همین محور می‌توانم به آن اشاره کنم برمی گردد به الکترونیکی شدن فرآیند ثبت نام که دیگر مزاحمت‌های حضوری کمتر می‌شود، مردم به راحتی می‌توانند…

اسلامی: تسهیل می‌کند. یکی دیگر از تغییراتی که اینجا من باید به آن اشاره کنم، برگزاری انتخابات الکترونیک، تمام الکترونیک در یک هشتم حوزه‌های دارای تعدد کرسی است که این هم در این قانون به آن تصریح شده است یعنی اینکه فرض بفرمایید در حوزه‌هایی که ما چند نماینده خواهیم داشت می‌توانیم انتخابات را به صورت الکترونیکی برگزار کنیم طبعاً و قطعاً با هماهنگی که با هیئت نظارت و شورای نگهبان صورت می‌گیرد. من فکر می‌کنم برای این قسمت کافی باشد.

جوکار: عرض کنم ببینید در سال ۱۳۹۵ مقام معظم رهبری سیاست‌های کلی انتخابات را در ۱۸ بند ابلاغ فرمودند که براساس آن‌ها قوانین انتخاباتی اصلاح شود. قانون انتخابات یکی از قوانین بسیار حائز اهمیت و مهمی است که ذینفعان زیادی در کشور دارد و همه مردم به نوعی در مسئله انتخابات دخیل هستند و لذا در مجلس یازدهم بعد از گذشت بیش از ۸ سال در دستور کار قرار گرفت که اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی انجام شود براساس سیاست‌های کلی؛ لذا آن چیزی که شاخص برای ما بود و راهنما بود سیاست‌های کلی بود در ابعاد مختلف اش اعم از شرایطی که داوطلبان باید داشته باشند و یا مدت زمان رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در هیئت‌های اجرایی و همچنین هیئت‌های نظارت که از ۶۰ روز به ۱۳۴ روز افزایش پیدا کرد. خود این موضوع در راستای حفظ حقوق داوطلبان بود که باز در سیاست‌های کلی آورده شده بود، یکی بحث عدالت تبلیغات انتخاباتی بود که امروز در ۹ ماده بحث عدالت انتخاباتی دیده شده است و در مراکز استان‌ها هیئت‌های نظارت بر تبلیغات شکل می‌گیرد که در این دوره انتخابات انشاالله شاهد آن خواهیم بود با مسئولیت استانداران و یک عدالت انتخاباتی در رابطه با برخورداری از امکانات دولتی و عمومی و همچنین فضای مجازی طراحی شده است. چون ما در فضای مجازی هم به هر صورت یک فضایی است که خیلی می‌شود بعنوان تبلیغات استفاده کرد و لذا تدبیری شده است که از این فضا هم به صورت عادلانه همه نامزد‌ها بتوانند استفاده کنند. ازجمله مثال دیگر سلامت انتخابات بود و اینکه جرائم و تخلفات انتخاباتی کاهش پیدا کند از نکات مهم آن اینکه ۹ ماه قبل از برگزاری انتخابات شورای عالی پیشگیری از جرائم در قوه قضائیه باید تشکیل شود در هر شعبه قضائی یک یا چند شعبه درنظر گرفته شود برای رسیدگی به تخلفات و جرائم. ازجمله سیاست‌هایی که ابلاغ شد باز عدم ورود اعضای هیئت‌های اجرایی و هیئت‌های نظارت در انتخابات که باز در این موضوع هم در قانون جدید دیده شده است که برای هر یک از این‌ها هم احکامی صادر می‌شود. مثلاً اگر در سطح شهرستان جرمی اتفاق بیفتد توسط اعضای هیئت اجرایی نظارت، یک سلسله مراتب بالاتر در سطح استان رسیدگی می‌شود. اگر در مراکز استان‌ها جرائمی انجام شود، در خود تهران رسیدگی به این جرائم می‌شود که شبهه‌ای ایجاد نشود مبتنی بر اینکه عدم رسیدگی شود. این در راستای حفظ سلامت انتخابات طراحی شده است. ازجمله مسائل دیگری هم که آقای اسلامی اشاره کردند، بحث انتخابات الکترونیکی است. ما در فرآیند ابتدا چه کسانی که درخواست دارند برای ثبت نام، الکترونیکی باید وارد شوند در درگاهی که وزارت کشور ایجاد کرده است و مدارک هویتی و مدارک تحصیلی خودشان و مشمولین ماده ۲۹ که استعفاء باید در موعد مقرر می‌دادند یا کارت پایان خدمت خودشان را ارائه می‌کردند، به صورت الکترونیکی وارد می‌شوند، ثبت نام می‌کنند، در هنگام صبت نام اصلی هم که داوطلبان ورود پیدا می‌کنند، در آنجا هم به صورت الکترونیکی باز پیش بینی شده است. البته نکته‌ای وجود دارد که در صورتی که شرایط فراهم باشد و شورای نگهبان تأییدیه فنی بر انتخابات الکترونیکی ارائه بدهد. در غیر اینصورت همزمان انتخابات به صورت یعنی ثبت نام به صورت حضوری در مراکز حوزه‌های انتخابیه و وزارت کشور برگزار خواهد شد. در رابطه با بحث انتخابات باز آن چیزی که پیش بینی شده است انتخابات هم باید به صورت الکترونیکی برگزار شود یعنی احراز هویت رأی دهندگان در پای صندوق‌های رأی که حتماً باید به صورت الکترونیکی باشد و شمارش آراء هم به صورت الکترونیکی باز پیش بینی شده است. این‌ها همه مبتنی بر این است که زیرساخت‌های اصلی و ابزار فنی کار و سازوکار آن توسط وزارت کشور تهیه شده باشد و تدارک دیده شده باشد. البته یک نکته دیگری هم داریم که یک ماه قبل از انتخابات وزارت کشور می‌تواند از طریق سامانه الکترونیکی از کسانی که می‌خواهند رأی دهند از آن‌ها رأی گیری کند و حوزه‌های رأی گیری را افراد مشخص کنند. البته به صورت الزام نبوده است بلکه به صورت داوطلبی است که وزارت کشور اگر امکانات لازم را داشته باشد این کار را انجام دهد و کاملاً روشن شود ما در کدام شعب اخذ رأی می‌خواهم رأی خودم را به صندوق بریزم.

اسلامی: مطلع هستید در حوزه زیرساخت وزارت کشور تقریباً از سال گذشته ما یک برنامه بسیار مبسوطی را در حوزه زیرساخت و فناوری بخصوص آسیب شناسی کرده ایم و همه استان‌ها را دعوت کردیم آمدند و به صورت جزء جزء الان شناسایی کرده ایم مشکلاتی که در حوزه فناوری وجود دارد به تعبیری آنتن دهی، پوشش یا موارد زیرساختی که باید باشد. وضعیت ما با توجه به قانونی که و ماده‌ای که نسبت به انتخابات الکترونیک اشاره دارد، مناسب است. الان بررسی که ما کرده ایم از استان ها، استان‌ها هم آمادگی دارند برای برگزاری انتخابات الکترونیکی.

اسلامی: بله موضوعی که اشاره شد برمی گردد به کسانی که می‌خواهند رأی بدهند. یعنی حتی این فضایی است که به هر حال یک مقدار از قبل مثلاً آمادگی داشته باشند در این حوزه می‌خواهند رأی بدهند که یک آمادگی شود برای شعب به تعبیری یعنی ورود شعب، تعداد شعب، ازدحامی که در هر شعبه‌ای ما داریم چه مقدار است. حالا این یک بحثی است که در کل کشور یعنی الزام ندارد.

اسلامی: بله، اما الزام ندارد در قانون. در مورد برگزاری انتخابات الکترونیک، وزارت کشور اعلام آمادگی می‌کند و در حوزه‌هایی که براساس قانون یک حوزه‌هایی دارد تعدد کرسی به تعبیری، اما می‌بایست حتماً شورای نگهبان آن را تأیید کند تا انتخابات به صورت الکترونیکی برگزار شود. در فرآیند برگزاری انتخابات الکترونیک بین مجری و ناظر می‌بایست یک اجماعی صورت بگیرد و باید برویم به سمت برگزاری انتخابات الکترونیک.

اسلامی: براساس قانون در حقیقت قانونگذار آمده است و فرآیند ثبت نام را دومرحله‌ای کرده است به این جهت که یک وقت لازمی به داوطلبان بدهد که مدارک و اطلاعات هویتی خودشان را در دوره پیش ثبت نام یا ثبت نام اولیه ارائه کنند. احیاناً در دوره‌های گذشته این مشکل بود برخی از داوطلبان می‌آمدند و تقاضای داوطلبی می‌کردند، اما با توجه به وقتی که دراختیار بود، مدارک شان احیاناً به صورت دقیق راستی آزمایی نمی‌شد و بعد این افراد می‌آمدند به صورت داوطلب، ولی بعد مشخص می‌شد که یکی از مدارک ناقص است یا حتی برعکس این هم می‌شود اشاره کرد که به تعبیری وقت مناسب دراختیار داوطلب نبود که داوطلب مدارک اش را بازگذاری کند و احراز‌ها و راستی آزمایی در یک وقت موثق صورت بگیرد. ما الان قانونگذار به درستی آمده است یک ثبت نام اولیه را اشاره داشته است گفته است ۷۰ تا ۱۱۰ روز قبل از ثبت نام اصلی، براساس جدول مواردی که احصاء شده است با شورای نگهبان هم جلسه اش را گذاشته ایم خود مجلس هم این کار را کرده است، ما از ۱۱/۱۲/۱۴۰۲ باید محاسبه کنیم جدول زمانبندی را دربیاوریم به تعبیری مواعید شناسایی می‌شود، ثبت نام اصلی ۲۷ مهرماه خواهد بود یعنی ثبت نام ۲۷ مهرماه است ۷ روز هم است تا ۳ آبانماه ۱۴۰۲. براساس قانون ۷۰ تا ۱۱۰ روز قبل از این ثبت نام اصلی ما می‌بایست ثبت نام اولیه را به صورت الکترونیکی برگزار کنیم در حقیقت محقق کنیم به تعبیری. الان ما در همین بازه ۷۰ تا ۱۱۰ روز هستیم این هم بعهده وزارت کشور گذاشته شده است یعنی تشخیص بدهد که ۷۰ روز باشد یا ۱۱۰ روز باشد. با توجه به اینکه این اقدام صورت گرفت ما یک درگاهی را در وزارت کشور همکاران ما در مرکز فناوری وزارت کشور ایجاد کردند به آدرس keshvar.moi.ir داوطلبان یا متقاضیان داوطلبینی نمایندگی مجلس شورای اسلامی، از روز دوشنبه ۸ صبح این لینک فعال است الی ۱۸ عصر. این هم به جهت این بود که در قانون اشاره به روز شده است. شاید برخی سؤال داشته باشند که چرا این را مثلاً ۷ ضربدر ۲۴ یا شبانه روزی نکرده اید، به جهت اینکه این اطلاق قانون براساس روز است محاسبه روز شده است به همین جهت ما ۷ روز را از ۸ صبح تا ۱۸ عصر در خدمت متقاضیان هستیم. مراجعه می‌کنند به این درگاه و ۱۸ مورد را باید پر کنند. اطلاعاتی که ما می‌خواهیم یک اطلاعات هویتی است، کارت ملی حتماً همراه شان باشد، چون شماره پشت کارت را می‌خواهیم و استان حوزه انتخابیه و نام حوزه انتخابیه را هم می‌خواهیم. یعنی این هم اشاره می‌شود که باید پر کنند. شماره ملی، شماره سریال پشت کارت ملی، نام و نام خانوادگی، جنسیت، تاریخ تولد، نام پدر، محل تولد، تابعیت، در حقیقت تابعیت هم در قانون جدید چه تابعیت اکتسابی، چه تابعیت غیرایرانی نمی‌تواند داوطلب انتخابات مجلس شورای اسلامی باشد. دین و مذهب و آدرس محل سکونت، وضعیت نظام وظیفه، کارت پایان خدمت و یا معافیت دائم، سابقه ایثارگری، آخرین مدرک تحصیلی، چه دانشگاهی، چه حوزوی، چه معادل، همه را، اینجا به همراه کارت پایان خدمت یک بارگذاری هم خواسته ایم، یعنی بارگذاری پایان خدمت، بارگذاری مدرک تحصیلی، چون مدرک تحصیلی ارشد کارشناسی ارشد نیاز است و همینطور برای آن دسته از افرادی که مشمول ماده ۲۹ قانون می‌شوند که باید استعفاء می‌دادند، مقامات، مدیران، آن‌ها هم باید آن پذیرش استعفای خودشان را بارگذاری کنند و نهایتاً هم دو سال در مورد اینکه آیا شاغل در بخش‌های دولتی، عمومی، غیردولتی یا نیرو‌های مسلح هستید یا مدیرعامل یا عضو هیئت مدیره شرکت‌های دولتی یا وابسته به دولت که این هم براساس قانون خواسته شده است. سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی دارم، ندارم، کدام دوره ها، این هم می‌آید. این کل فرآیند است که بسیار…

اسلامی: در همه این مواردی که اشاره کردم ما این مدارک را و این اطلاعات را برای شش مرکز طبق قانون باید بفرستیم یعنی شش دستگاه به تعبیری. یعنی سازمان ثبت احوال، وزارت علوم، وزارت بهداشت، وزارت امور خارجه، دانشگاه آزاد، مرکز مدیریت حوزه علمیه و سازمان امور اداری و استخدامی و دادستانی کل کشور و فراجا که آن بحث وزارت علوم و وزارت بهداشت و آزاد و حوزه‌های علمیه در یک ردیف قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها در حقیقت موظف هستند راستی آزمایی کنند مدارک متقاضیان داوطلبین را به همین جهت اگر فردی باشد که گواهی موقت داشته باشد حتماً تأیید می‌شود، چون بالاخره وزارت علوم در سیستم این را می‌خواهد مگر اینکه فرد اشاره کند که انتهای تابستان مدرک تحصیلی ارشدش را می‌گیرد. باز طبق قانون ملاک ثبت نام اصلی است نه ملاک پیش ثبت نام.

اسلامی: در پیش ثبت نام گواهی که از دانشگاه می‌گیرد آن را بارگذاری می‌کند می‌بایست در همین مقطعی که اشاره شد تا ۱۴۰۲/۰۷/۲۷

اسلامی: در این قانون جدید اشاره می‌کند که داوطلب تأیید صلاحیت شده یعنی نشان می‌دهد که نامزد باید باشد. پس در این دوره ما تغییری نخواهیم داشت براساس این قانون می‌بایست صبر کنیم به تعبیری ما از چهار واژه صحبت می‌کنیم واژه‌ای که داوطلب است فرد مثل الان حتی الان یک متقاضی داوطلبی داریم، ولی داوطلب فرآیند اول است بعد این فرد تأیید صلاحیت می‌شود توسط هیئت اجرایی و هیئت نظارت می‌شود نامزد، بعد می‌شود منتخب وقتی رأی آورد و نماینده می‌شود زمانی که اعتبارنامه اش تأیید شود. الان ما در ملأ داوطلبی این شرایط لحاظ نشده است باید برود و نامزد شود وقتی نامزد بود می‌تواند یکبار تغییر حوزه بدهد و این یکبار برایش متصور است.

اسلامی: خیر در قانون همچنین چیزی نیامده است.

اسلامی: بله.

جوکار: هیئت‌های اجرایی متشکل از فرماندار، رئیس دادگستری، رئیس سازمان ثبت احوال، یک نفر حقوقدانی که رئیس دادگستری استان باشد یا حوزه انتخابی را مشخص می‌کند، باضافه هشت نفر از معتمدینی که آرای لازم را کسب کند از بین معتمدین انتخاب شده که ۳۰ نفر هستند این ۳۰ نفر بایستی مورد تأیید شورای نگهبان باشند و دارای شرایط خاصی باشند. در یک نشستی انتخابات شان برگزار می‌شود آن ۸ نفر تعیین می‌شوند و نهایتاً ستاد اجرایی انتخابات ما در حوزه انتخابیه اصلی به فرعی خواهیم داشت و کارشان را دو هفته قبل از شروع ثبت نام آغاز می‌کنند و فرآیند کارشان هم رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در وهله اول است، استعلامی که از مراجع چهارگانه اخذ می‌کنند و براساس آن پرونده تشکیل می‌شود و خود هیئت‌های اجرایی این صلاحیت را دارند که بعضاً براساس مدارکی که هست رد کنند یا تأیید کنند. حالا آن هم براساس قانون بایستی به صورت مکتوب به فردی که ردصلاحیت می‌شود دلایل اش را اعلام کنند و آن فرد هم براساس حمایت حقوقی که می‌شود در قانون، می‌تواند اعتراض خودش را انجام دهد و این هیئت‌ها مجدداً بررسی لازم را داشته باشند. یکی از تفاوت‌هایی که اصلاح قانون انتخابات این دوره خواهد داشت، هیئت اجرایی مرکزی است. ما این را قبل در قانون نداشته ایم یکسری ناهماهنگی بین دستگاه‌ها وجود داشت که در رأس این هیئت وزیر کشور خواهد بود، جانشین با آرای اعضاء انتخاب می‌شوند و کل هماهنگی‌های اجرایی انتخابات توسط این هیئت مرکزی انجام خواهد شد. فرآیند اجرایی انتخابات در بعضی از مراحل با هماهنگی شورای نگهبان توسط هیئت‌های اجرایی انجام می‌شود، ولی در موضوعاتی از قبیل برگزاری انتخابات الکترونیک یا شمارش آراء از طریق سامانه الکترونیک که این‌ها باعث قطعاً هماهنگی با شورای نگهبان بشود که تضمین سلامت انتخابات را در پی داشته باشد.

اسلامی: براساس قانون وزارت کشور مجری انتخابات است. من فکر می‌کنم با توجه به اینکه از دستگاهی عمومی و دولتی برای تبلیغات این دوره حتماً باید استفاده شود و دوره‌های پیش نبود، این زمینه یک مقدار رفع و رجوع می‌شود، جبران می‌شود. اینکه از مردادماه فرآیند پیش ثبت نام آغاز شده است این هم می‌تواند کمک کند به بسترسازی در حوزه تبلیغات. نکته‌ای که باید به آن اشاره کنم این است که در حوزه پیش ثبت نام کسانی که در خارج از کشور هستند، می‌بایست حتماً مراجعه کنند به کنسولگری‌ها و سفارتخانه‌ها و نمایندگی‌های سیاسی و به صورت الکترونیک نمی‌توانند ثبت نام کنند بلکه باید حضوری این کار را انجام دهند.

اسلامی: غیرقانونی است در زمانی که هنوز صلاحیت فرد بعنوان نامزد تأیید نشده است می‌بایست همه داوطلبان براساس قانون این موارد را رعایت کنند تا زمانی که نامزد به تعبیری نامزد عبارت است از فردی که صلاحیت اش توسط هیئت‌های اجرایی و هیئت‌های نظارت تأیید می‌شود. زمانی تبلیغات ما جدول زمانبندی را بعد از این تاریخی که تأیید افراد را داریم اعلام می‌کنیم. این زمان هم زمان محدودی است البته به صورت عرفی، شناسایی این افراد در جامعه صورت می‌گیرد و آن‌ها می‌توانند از آن زمان استفاده کنند، ولی براساس قانون همان دوره تبلیغات مشهوری که.

اسلامی: بله.